Aydın Furkan Kaynak

------------------------------------------------------------------------

### ****Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Türkiye'de Hukuku "Gerçekten" Dönüştürebilir Mi?**** {#hukuk-mesleklerine-giriş-sınavı-türkiyede-hukuku-gerçekten-dönüştürebilir-mi .wp-block-heading .has-text-align-center}

##### [**Aydın Furkan Kaynak**]{.mark .has-inline-color style="background-color: rgba(0, 0, 0, 0);"}[\*]{.mark .has-inline-color style="background-color:rgba(0, 0, 0, 0);color:#821818"} {#aydın-furkan-kaynak .wp-block-heading .has-text-align-center}

<figure class="wp-block-image aligncenter size-large is-resized">
<img
src="https://serh.org/wp-content/uploads/2024/06/asafestinalente_dark_blue_fountain_pen_drawing_of_a_student_sitt_cb8f4034-fae0-480a-9a63-99a07fab6527_1-1-1009x1024.png"
class="wp-image-539" style="width:197px;height:auto" loading="lazy"
decoding="async"
srcset="https://serh.org/wp-content/uploads/2024/06/asafestinalente_dark_blue_fountain_pen_drawing_of_a_student_sitt_cb8f4034-fae0-480a-9a63-99a07fab6527_1-1-1009x1024.png 1009w, https://serh.org/wp-content/uploads/2024/06/asafestinalente_dark_blue_fountain_pen_drawing_of_a_student_sitt_cb8f4034-fae0-480a-9a63-99a07fab6527_1-1-296x300.png 296w, https://serh.org/wp-content/uploads/2024/06/asafestinalente_dark_blue_fountain_pen_drawing_of_a_student_sitt_cb8f4034-fae0-480a-9a63-99a07fab6527_1-1-768x780.png 768w, https://serh.org/wp-content/uploads/2024/06/asafestinalente_dark_blue_fountain_pen_drawing_of_a_student_sitt_cb8f4034-fae0-480a-9a63-99a07fab6527_1-1-1513x1536.png 1513w, https://serh.org/wp-content/uploads/2024/06/asafestinalente_dark_blue_fountain_pen_drawing_of_a_student_sitt_cb8f4034-fae0-480a-9a63-99a07fab6527_1-1-2018x2048.png 2018w"
sizes="(max-width: 1009px) 100vw, 1009px" width="1009" height="1024" />
</figure>

Sayın H. Kaan Canan'ın Şerh'te yayınlanan "[Hukuk Mesleklerine Giriş
Sınavı Türkiye'de Hukuku Dönüştürebilir
Mi?](https://serh.org/2024/06/19/hukuk-mesleklerine-giris-sinavi-turkiyede-hukuku-donusturebilir-mi/){.ek-link}"
başlıklı
makalesi^[1](#5017427b-34c5-46e6-abe2-65bdedf2cfed){#5017427b-34c5-46e6-abe2-65bdedf2cfed-link}^,
hukukçuların hazırlanmaları gereken yeni (ve şimdilik son) sınavın hukuk
eğitim sistemimizi dönüştürme potansiyelini ele alıyor. Makale
"...*Fakat nitelikli, iyi kurgulanmış bir sınav ise tam tersine, kendi
haline bırakılsa belki on yıllar sürecek olan hukuk eğitimindeki ve
uygulamasındaki 'iyileşme' sürecini hayal edilemeyecek şekilde
hızlandırabilir.*" çıkarımıyla da sınavın dönüştürücü gücüne inançla
sona eriyor. Ancak ben, yazarla aynı inancı paylaşamıyorum. Bu yazıda,
Sayın Canan'ın düşüncesini baş aşağı ederek Türkiye'de ancak hukuk (ve
hukuk eğitimi) dönüşürse, Sayın Canan'ın görmeyi umduğu "nitelikli, iyi
kurgulanmış bir sınav" görebileceğimiz düşüncesini savunacağım.

Esasında Sayın Canan'ın makalesinde de Türkiye'de hukuk eğitiminin esas
sorununun ne olduğu üzerinde duruluyor. Sorun, Canan'ın da ifade ettiği
üzere, "...*bu fakülte enflasyonundan kaynaklanan fazlalık.*"
Yükseköğretim Kurumu'nun verilerine göre Türkiye'de an itibariyle 84
hukuk fakültesi
var.^[2](#cb770aec-f177-42d7-afb9-665ff31b879a){#cb770aec-f177-42d7-afb9-665ff31b879a-link}^
2023 YKS verilerine göre geçen sene, bu hukuk fakültelerine toplam
14.924 öğrenci kesin kayıt yaptırmış. Canan'ın da makalesinde
bahsettiği, artarak devam eden hukuk mezunu sayısının azaltılabilmesi
için öncelikle bu fakülte enflasyonundan kaynaklanan fazlalığa çözüm
bulunması gerekmektedir. Hukuk eğitimi sistemimizde yeni hukuk
fakültelerinin açılmasına gerek olmadığı gibi mevcut fakültelerdeki
kontenjanların azaltılması elzemdir. Aksi takdirde, mezun olan
öğrencilere uygulanacak olan Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, sınavı ilk
seferde geçemeyenleri bir sonraki sınava kadar ağırlayacak bir durak
olmaktan fazla bir işlev
gösteremeyecektir.^[3](#a337afd1-86b1-40ab-940e-604a1e9c0298){#a337afd1-86b1-40ab-940e-604a1e9c0298-link}^

2023 yılı itibarıyla kesin kaydını yaptırarak hukuk fakültelerinde
öğrenci olan 14.924 öğrenciye nitelikli eğitim verebilecek akademik
kadroların mevcudiyeti de sorgulanmalıdır. Hukuk eğitimi, kendisini
sosyal bilimler alanından soyutladığı ölçüde içine kapanmış, güncel
eğitim metotlarını takip etmeyen ve bunu "hukuk eğitiminin kendine has
özellikleri" şeklinde bir argümanla sunan durağan kurumlara dönüşme
tehlikesi altındadır. Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, mevcut yapıda bu
sorunlara çözüm getirebilecek bir yapıda değildir. Hukuk fakültelerinde
ve genel olarak hukuk eğitiminde bir reform yapılması zorunludur. Ancak
bu reform gerçekleştirildiği takdirde eğitimin son adımı olacak olan
sınav, nitelikli bir değerlendirme aracı vasfına kavuşabilecektir.

Burada hukuk eğitimine ilişki kapsamlı bir reform önerisi sunmak ne
mümkün ne de doğru. Fakat ilk bakışta herkesin görebileceği noktalara
temas etmekte fayda olduğu kanaatindeyim. Mevcut yapıda akademik
kadrolar, her sene gelen öğrencilere yeterli eğitimi verebilecek
derecede, sayıca kendilerini yenileyememektedir. Öğrenci
kontenjanlarının düşürülerek akademisyen sayısının artırılması hukuk
eğitiminin kalitesini artırabilir. Bu noktada, hukuk fakültelerinde şube
esasına geçilerek sınıflardaki öğrenci sayısının daha da azaltılması,
öğrenci-akademisyen ilişkisinin daha sağlıklı kurulabilmesi açısından
fayda sağlayacaktır.

Sayın Canan'ın haklı olarak belirttiği üzere hukukçunun işi, hukuki
bilgisini problemli, açık olmayan durumlara uygulamaktır. Hukuk
eğitimimiz bu beceriyi öğrencilere kazandıramıyorsa, başarısız oluyor
demektir. Bu becerinin, nitelikli ve iyi kurgulanmış bir sınavla
kazandırılması ise pek mümkün değildir. Aksine yapılması gereken, dört
senelik eğitim boyunca öğrenciye bu becerinin kazandırılması, ardından
bu beceriyi ölçecek nitelikte ve iyi kurgulanmış bir sınava
girilmesidir. Fakültelerin bunu yapabilmesi için atılması gereken birkaç
adım olduğunu düşünüyorum.

Öncelikle temel hukuk derslerini ve metodolojiyi içerecek bir "hazırlık
senesinin" getirilmesi gerektiği kanaatindeyim. Dört senelik lise
eğitimi boyunca hazırlandığı bir test sınavının ardından hukuk
fakültesini kazanan öğrenci, öncelikle metodoloji ve temel hukuk bilgisi
aracılığıyla üniversite eğitimine adeta "ısındırılmalıdır". Öğrenci, bu
hazırlık sürecinin ardından hukuk eğitimine başlamalıdır. Böylece,
meslek hayatında ihtiyaç duyacağı mantık, yorum metotları ve
gerekçelendirme gibi araçları, hukuk eğitimi esnasında da
kullanabilecektir.

Teorik eğitiminin yanında hukuk öğrencisinin pratik eğitimi de önem arz
etmektedir. Gerçek hayatta karşılaşacağı hukuki meselelerin okuduğu
kitaplarda, kanunlarda vs. gördüğü kadar saf olmadığını mezun olmadan
tecrübe eden bir öğrencinin hukuka yaklaşımı da farklı olacaktır.
Fakülte-mahkeme işbirliğinin sağlandığı, yaz stajlarının planlandığı bir
sistemde öğrenci, daha fazla gündelik hukuk meseleleriyle karşılaşacak;
böylece kendisinden beklenen beceriyi geliştirme imkanı doğacaktır.
Fakültedeki eğitimi süresince bu meziyeti kazanacak şekilde
yetiştirildikten sonra da bu meziyetlerini ölçebilecek nitelikte ve iyi
kurgulanmış bir sınava girecek, meslek hayatına atılacaktır. O halde
yapılması gereken, sınavın niteliğinden önce, hukuk eğitimini niteliği
üzerine tartışmak, bu uğurda adımlar atmaktır.

Mevcut yapıda yapılagelen sınavlar düşünüldüğünde, Hukuk Mesleklerine
Giriş Sınavı'nın Türkiye'deki hukuku dönüştürebileceği düşüncesine
umutla bakamıyorum. Kanaatimce, hukuk eğitimimizdeki problemler, bir
sınavın düzeltemeyeceği kadar köklerde bulunuyor. Ancak Sayın Canan'ın
daha fazla sese, tartışmaya ve çok katılımlı bir planlama sürecine
ihtiyacımız olduğuna yönelik tespitine katılıyorum. Bu çalışmada
naçizane amaçladığım da  tartışmada yeni bir ses olmak. Böylece ne hukuk
eğitiminde olmasını umduğumuz iyileşmeyi kendi haline bırakmış oluruz ne
de bir test sınavına olması gerekenden büyük bir misyon yüklemiş oluruz.

------------------------------------------------------------------------

[\* ]{.mark .has-inline-color
style="background-color:rgba(0, 0, 0, 0);color:#851616"}Arş. Gör. Selçuk
Üniversitesi Hukuk Fakültesi Genel Kamu Hukuku Anabilim Dalı,
af_kaynak@hotmail.com

1. [Canan, H. K. (2024) "**Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Türkiye'de
 Hukuku Dönüştürebilir Mi?**", *Şerh*.
 doi: [10.59350/xy66v-x4s87](https://doi.org/10.59350/xy66v-x4s87){.ek-link}.
 [↩︎](#5017427b-34c5-46e6-abe2-65bdedf2cfed-link){aria-label="Dipnot başvurusuna atla 1"}]{#5017427b-34c5-46e6-abe2-65bdedf2cfed}
2. [KKTC'deki üniversiteler de dahil edilirse bu sayı 94'e yükseliyor.
 YÖK'ün verileri için bkz.
 https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=10094 (E.T.
 26.06.2024)
 [↩︎](#cb770aec-f177-42d7-afb9-665ff31b879a-link){aria-label="Dipnot başvurusuna atla 2"}]{#cb770aec-f177-42d7-afb9-665ff31b879a}
3. [Kaldı ki bir adayın başarısız olması durumunda Hukuk Mesleklerine
 Giriş Sınavı'na kaç defa girebileceği konusu, ilgili yönetmelikte
 düzenlenmemiştir.
 [↩︎](#a337afd1-86b1-40ab-940e-604a1e9c0298-link){aria-label="Dipnot başvurusuna atla 3"}]{#a337afd1-86b1-40ab-940e-604a1e9c0298}

:::: {.wp-block-columns .is-layout-flex .wp-container-core-columns-is-layout-1 .wp-block-columns-is-layout-flex style="border-width:1px;padding-top:var(--wp--preset--spacing--30);padding-right:var(--wp--preset--spacing--30);padding-bottom:var(--wp--preset--spacing--30);padding-left:var(--wp--preset--spacing--30)"}
::: {.wp-block-column .is-layout-flow .wp-block-column-is-layout-flow style="flex-basis:100%"}
**Atıf Önerisi:** Kaynak, A. F. (2024) "******Hukuk Mesleklerine Giriş
Sınavı Türkiye'de Hukuku "Gerçekten" Dönüştürebilir Mi?******", *Şerh*.
doi: [](https://doi.org/10.59350/hfpvc-xha79){.ek-link target="_blank"
aria-label=" (opens in a new tab)"
rel="noreferrer noopener"}[10.59350/hfpvc-xha79](https://doi.org/10.59350/hfpvc-xha79){.ek-link
target="_blank" rel="noreferrer noopener"}.
:::
::::

:::::::: {.wp-block-columns .is-layout-flex .wp-container-core-columns-is-layout-2 .wp-block-columns-is-layout-flex style="border-width:2px;margin-top:0;margin-bottom:0;padding-top:var(--wp--preset--spacing--40);padding-right:var(--wp--preset--spacing--50);padding-bottom:var(--wp--preset--spacing--40);padding-left:var(--wp--preset--spacing--50)"}
::: {.wp-block-column .is-layout-flow .wp-block-column-is-layout-flow}
#### Yeni yazılardan ve gelişmelerden haberdar olmak için mail adresinizle kayıt olabilirsiniz. {#yeni-yazılardan-ve-gelişmelerden-haberdar-olmak-için-mail-adresinizle-kayıt-olabilirsiniz. .wp-block-heading}
:::

:::::: {.wp-block-column .is-layout-flow .wp-block-column-is-layout-flow}
::::: {.iframe}
You need to enable JavaScript to run this app.

::: {.iframe}
:::

::: {#root style="height:100%;width:100%;overflow-x:hidden"}
:::
:::::
::::::
::::::::

::::::: {.wp-block-columns .alignwide .are-vertically-aligned-center .has-medium-font-size .has-medium-font-size .is-layout-flex .wp-container-core-columns-is-layout-4 .wp-block-columns-is-layout-flex style="border-width:1px;margin-top:var(--wp--preset--spacing--60);margin-bottom:var(--wp--preset--spacing--60);padding-top:0;padding-right:1.6rem;padding-bottom:0;padding-left:1.6rem"}
::: {.wp-block-column .is-vertically-aligned-center .has-background .ek-linked-block .is-layout-flow .wp-container-core-column-is-layout-4 .wp-block-column-is-layout-flow style="border-style:none;border-width:0px;background-color:#ffffff00;padding-top:var(--wp--preset--spacing--30);padding-right:var(--wp--preset--spacing--30);padding-bottom:var(--wp--preset--spacing--30);padding-left:var(--wp--preset--spacing--30)"}
### [Yazı Çağrısı ]{.mark .has-inline-color style="background-color:rgba(0, 0, 0, 0);color:#8c2626"}Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı {#yazı-çağrısı-hukuk-mesleklerine-giriş-sınavı .wp-block-heading .has-text-align-center .has-ast-global-color-6-color .has-text-color .has-link-color .wp-elements-8e45c8d1a2c5c2df1035183434d275b7}

Şerh Hukuk Blogunda hukukun her dalını ilgilendiren problemlere dair
yazılar her daim yayınlanabilir. Fakat belli dönemler gündemdeki konular
için ayrıca yazı çağrıları yapacağız.

İlk konumuz 8 Mayıs'ta Resmi Gazete'de yayınlanan **Hukuk Mesleklerine
Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği**. Şüphesiz bu sınav
hukuk eğitimine ve uygulamasına dair önemli değişikliklere sebep olacak.
Böyle bir sınavın gerekli olup olmadığı veya gerekli ise mevcut halinin
yeterli olup olmadığı ise hukukçular arasında önemli bir tartışma
konusu. Biz de önümüzdeki dönem bu konuda görüş bildirmek isteyen hukuk
eğitimcilerinin, uygulamacılarının ve elbette öğrencilerinin yazılarına
öncelikli olarak yer vereceğiz.

Konuda hakkındaki yazılarınızı veya yazı fikirlerinizi
**iletisim@serh.org** adresinden bizimle paylaşabilirsiniz.

[](https://serh.org/yazi-cagrisi/){.editorskit-block-link rel=""}
:::

::::: {.wp-block-column .is-vertically-aligned-center .is-layout-flow .wp-container-core-column-is-layout-6 .wp-block-column-is-layout-flow}
:::: {.wp-block-columns .is-layout-flex .wp-container-core-columns-is-layout-3 .wp-block-columns-is-layout-flex}
::: {.wp-block-column .is-layout-flow .wp-block-column-is-layout-flow}
<figure class="wp-block-image aligncenter size-large is-resized">
<img
src="https://serh.org/wp-content/uploads/2024/05/festinalente_dark_blue_fountain_pen_drawing_of_too_many_stude_e017f8ee-9607-4a0e-9592-0aff2919480f_2-1024x771.png"
class="wp-image-252" style="width:453px;height:auto" loading="lazy"
decoding="async"
srcset="https://serh.org/wp-content/uploads/2024/05/festinalente_dark_blue_fountain_pen_drawing_of_too_many_stude_e017f8ee-9607-4a0e-9592-0aff2919480f_2-1024x771.png 1024w, https://serh.org/wp-content/uploads/2024/05/festinalente_dark_blue_fountain_pen_drawing_of_too_many_stude_e017f8ee-9607-4a0e-9592-0aff2919480f_2-300x226.png 300w, https://serh.org/wp-content/uploads/2024/05/festinalente_dark_blue_fountain_pen_drawing_of_too_many_stude_e017f8ee-9607-4a0e-9592-0aff2919480f_2-768x578.png 768w, https://serh.org/wp-content/uploads/2024/05/festinalente_dark_blue_fountain_pen_drawing_of_too_many_stude_e017f8ee-9607-4a0e-9592-0aff2919480f_2.png 1232w"
sizes="(max-width: 1024px) 100vw, 1024px" width="1024" height="771" />
</figure>
:::
::::
:::::
:::::::

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Türkiye’de Hukuku “Gerçekten” Dönüştürebilir Mi?
 


 Aydın Furkan Kaynak

* Sayın H. Kaan Canan’ın Şerh’te yayınlanan “Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Türkiye’de Hukuku Dönüştürebilir Mi?” başlıklı makalesi

 1

, hukukçuların hazırlanmaları gereken yeni (ve şimdilik son) sınavın hukuk eğitim sistemimizi dönüştürme potansiyelini ele alıyor.

Rogue Scholar Beiträge

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Türkiye’de Hukuku “Gerçekten” Dönüştürebilir Mi?